Οταν ο Πικάσο πειραματιζόταν με μαχαίρι στο χέρι

Αναδημοσίευση από Ελευθεροτυπία

Και με σμίλη ή σκαρπέλο πάνω σε λινόλαιο. Περισσότερα από 20 χαρακτικά που φιλοτέχνησε στο διάστημα 1959-1963, ζώντας κυρίως στον Νότο της Γαλλίας, θα εκτεθούν στην γκαλερί «Gagosian» στο Κολωνάκι
Τυχεροί όσοι είχαν δει το 1983 στην Εθνική Πινακοθήκη της Αθήνας την έκθεση «Ο Πικάσο και η Μεσόγειος» με αρκετά έργα του μυθικού ζωγράφου του 20ού αιώνα εμπνευσμένα από την ελληνορωμαϊκή αρχαιότητα, τους ελληνικούς μύθους και τον μεσογειακό πολιτισμό.
«Φαύνοι και κατσίκα», χαρακτικό σε λινόλαιο του Πικάσο από το 1959 «Φαύνοι και κατσίκα», χαρακτικό σε λινόλαιο του Πικάσο από το 1959 Μια μικρότερης κλίμακας έκθεση με 116 έργα και ανάλογη θεματολογία («Ο Picasso και η Ελλάδα») είχε παρουσιαστεί το καλοκαίρι του 2004 στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Β. και Ε. Γουλανδρή στην Ανδρο.
Από τις 28 Ιανουαρίου μέχρι και τις 10 Απριλίου η γκαλερί «Gagosian» της Αθήνας (Μέρλιν 3, Κολωνάκι) θα φιλοξενήσει περισσότερα από 20 χαρακτικά σε λινόλαιο που ο Πάμπλο Πικάσο (1881-1973) φιλοτέχνησε από το 1959 έως και το 1963. Είναι γνωστά η πολυπραγμοσύνη του και το ενδιαφέρον του για ποικίλες εκφάνσεις της τέχνης, τη χαρακτική, τη γλυπτική, την κεραμική αλλά και την ποίηση. Ο «πατέρας», μαζί με τον Ζορζ Μπράκ, του κυβισμού δεν σταμάτησε ποτέ να πειραματίζεται με τις διάφορες τεχνικές της χαρακτικής τέχνης, τη λιθογραφία, τη χαλκογραφία, την ακιδογραφία και τη μονοτυπία.
Η χαρακτική σε λινόλαιο άρχισε να τον συνεπαίρνει στα τέλη της δεκαετίας του 1950, την εποχή που ζούσε μεγάλα διαστήματα στη νότια Γαλλία. Η μεγάλη απόσταση από το Παρίσι, όπου βρίσκονταν οι τυπογράφοι, τον ανάγκασε να αξιοποιήσει έναν πιο άμεσο τρόπο δουλειάς: να χαράζει πάνω σε μια επιφάνεια από λινόλαιο με μαχαίρι, σμίλη ή σκαρπέλο. Ενα από τα πρώτα του έργα αυτής της περιόδου ήταν το «Toros en Vallauris», μια απλή ασπρόμαυρη εκτύπωση. Αργότερα πειραματίστηκε και ανέπτυξε την τεχνική της έγχρωμης χαρακτικής σε λινόλαιο. Αντί να χρησιμοποιεί μια ξεχωριστή επιφάνεια για κάθε χρώμα, άρχισε να ξαναχαράζει την ίδια. Με τη νέα του μέθοδο έφτιαξε περίπου 100 χαρακτικά αντλώντας αρχικά τη θεματολογία του από τη μούσα, σύζυγο και σύντροφό του Ζακλίν Ροκ. Γνωστό είναι το πορτρέτο της με τα έντονα χρώματα «Portrait de Jacqueline au chappeau de paille multicolore». Αλλη πηγή έμπνευσής του υπήρξε και ο Ελ Γκρέκο. Σε μία από τις συνθέσεις του διατήρησε την αρχική σύνθεση της αυτοπροσωπογραφίας του καλλιτέχνη για να τονίσει με τον γνωστό προσωπικό του τρόπο τα χαρακτηριστικά του προσώπου και των ρούχων του ζωγράφου.
Ανικανοποίητος καθώς ήταν ο Πικάσο συνέχισε να πειραματίζεται με μία ακόμα πρωτότυπη τεχνική χαρακτικής σε λινόλαιο. Ξεχωριστό παράδειγμα είναι το έργο «L' Etreinte» (αγκαλιά), που απεικονίζει έναν άντρα και μια γυναίκα σε δυναμικό εναγκαλισμό. Σε αυτή την τεχνική εκτύπωνε το χαρακτικό με μελάνι σε κρεμ απόχρωση πάνω σε λευκό χαρτί και μετά ζωγράφιζε πάνω στο ίδιο χαρτί με σινική μελάνη. Στη συνέχεια ξέπλενε το χαρτί με νερό, διαδικασία που απολάμβανε ιδιαίτερα. Οι περιοχές που δεν είχαν επάνω κανένα τύπωμα απορροφούσαν το μαύρο μελάνι, αλλά όπου υπήρχε το λιπαρό κρεμ μελάνι, η σινική μελάνη ξεγλιστρούσε. Το τελικό αποτέλεσμα δημιουργούσε μια εικόνα που έμοιαζε, την ίδια στιγμή, ζωγραφισμένη και τυπωμένη.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΡΟΥΖΑΚΗΣ